Astudiaeth Achos Pembrokeshire Chilli farm Gorffennaf 2021

Pembrokeshire Chilli Farm, Uned 60, Ystâd Ddiwydiannol Honeyborough, SA73 1SE

Mae Pembrokeshire Chilli Farm, sydd wedi'i lleoli ger Neyland yn Sir Benfro, yn tyfu amrywiaeth eang o tsilis, er mwyn eu prosesu fel rhan o’u cynhyrchion eu hunain e.e. sawsiau ac ar gyfer cynhyrchwyr eraill.

Dechreuodd y busnes yn 2017 gydag Owen a Michelle Rosser yn tyfu tsilis mewn tŷ gwydr bach yn eu gardd gefn ond buan y sylweddolon nhw fod marchnad lawer mwy allan fan’na ac roedd angen iddyn nhw wella’u hymdrechion.

Maen nhw bellach yn cynhyrchu dros 2.5 tunnell fetrig o tsilis y flwyddyn, yn ychwanegol at gnydau sy’n cael eu tyfu’n benodol ar gyfer cwsmeriaid cyfanwerthol ac ar gyfer cynhyrchwyr bwyd masnachol eraill. Ar hyn o bryd mae ganddyn nhw bum twnnel poly mawr ac mae ganddyn nhw gynlluniau i dyfu'r busnes ymhellach er mwyn cynyddu allbwn cnydau a chynyddu eu hystod o gynhyrchion tsili gwerth ychwanegol.

‘Ar ddechrau ein taith fusnes doedd gan Michelle na minnau gefndir garddwriaethol felly dyma ble camodd Tyfu Cymru i mewn….’ Owen Rosser, Pembrokeshire Chilli Farm, Gorffennaf 2021 

Sut glywsoch chi am Tyfu Cymru?

Cawsom ychydig o broblemau ar y cychwyn gyda'n planhigion - roedd naint wedi dechrau amlygu ac yn Sioe Sir Benfro cyfarfûm ar hap â gŵr o'r enw Huw Thomas, Rheolwr Gyfarwyddwr cynnyrch Puffin Produce a oedd, gyda llaw, yn gyd-ddisgybl â fi yn yr ysgol. Esboniais ein bod yn cael ychydig broblemau gyda'n planhigion ac argymhellodd Tyfu Cymru fel rhywun allai ddarparu cyngor a hyfforddiant arbenigol wedi'i ariannu.

Pa gefnogaeth ydych chi wedi'i derbyn?

Trwy'r rhaglen, rydym wedi bod ar sawl ymweliad maes wedi'i ariannu â thyfwyr ffrwythau meddal yn lleol ac ar Benrhyn Gŵyr ac er nad ydyn nhw’n uniongyrchol gysylltiedig â thyfu Tsilis roedden nhw’n wych fel cyfrwng i gywain gwybodaeth yn ymwneud â thyfu yn gyffredinol. Cawsom gyfle hefyd i gwrdd ag arbenigwyr a’u holi ar sail un i un am broblemau roeddem ni’n eu cael.

Hefyd, cynhaliwyd llawer o weithdai ar-lein a fwynhawyd gennym ac ar hyn o bryd rydym yn cymryd rhan yn y Fforwm Arweinwyr Garddwriaeth sy'n ddefnyddiol; gallwn weld potensial ble y gallwn fynd â'r busnes a sut y gallwn ddatblygu, sy'n hynod ddefnyddiol pan yw rhywun mor gyfarwydd â bod yn ymarferol, a hynny o ddydd i ddydd. Roedd y dosbarth meistr cyntaf yn ardderchog ac yn ysbrydoledig iawn. Aeth Andrew Burgess, cyfarwyddwr a pherchennog Produce World ati i dynnu sylw at botensial yn y sector a'r camau a gymerwyd ganddynt i dyfu’n fusnes gwerth miliynau o bunnoedd.

Trwy'r gweithdai ar-lein rydym wedi cael goleuni pellach, gwerthfawr, i systemau Integredig Rheoli Clefydau Plâu (IPDM) a sut maen nhw'n gweithio. Roedd rheoli llyslau (llau planhigion) a gwiddon pry cop yn arbennig o berthnasol i ni. Yn ddiweddar, rwyf wedi mynychu gweminar ar blâu ac roedd yn ddefnyddiol gweld beth allwn ni ei wneud i atal plâu mewn cnydau - mae tsilis yn fagnetau i lau planhigion a dysgais gymaint am reoli plâu yn fiolegol ac mae hyn eisoes wedi'i gymhwyso i'r cnydau.

Trwy gymorth hyfforddi Tyfu Cymru a ariannwyd 100%, cawsom ymweliad un i un yn ddiweddar gan arbenigwr o ADAS. Roedd hyn yn wych; cerddodd drwy ein cnwd, cymerodd samplau o blanhigion oedd â phroblemau dail, rhoddodd gyngor ar brofi dŵr a gwerthoedd Ph, yna, ychydig ddyddiau yn ddiweddarach, cawsom e-bost yn amlinellu'r hyn roeddem wedi'i drafod ynghyd â dolenni gwerthfawr i safleoedd a allai gynnig help pellach a chyngor.

Beth fu’n fwyaf defnyddiol yn eich barn chi?  

Y peth mwyaf defnyddiol am yr hyfforddiant fu'r wybodaeth drosglwyddadwy; does dim rhaid i hyn fod yn ymwneud â tsilis. Rydym wedi dysgu llawer iawn am ddyfrhau a systemau dyfrhau, bwyd anifeiliaid, ble i brynu cit ac mae'r cyfle i rwydweithio â thyfwyr eraill hefyd wedi bod yn gyfle gwych.

Mae'r hyfforddiant a'r gefnogaeth yn hawdd ac yn gyflym i'w cyrchu ac oherwydd hyn gellir canfod problemau ac ymdrin â nhw yn gyflym gyda chefnogaeth arbenigwyr cymwys.

Beth yw canlyniad cefnogaeth ac effaith TC ar eich busnes - yn enwedig o ran yr ochr dyfu?

Eleni mae gennym raglen IPDM fer, lle’r ydym yn defnyddio rheolyddion biolegol i leihau plâu ac felly'n cynyddu ein cynnyrch. Mae Guy o ADAS wedi ein cynghori ar beth i'w ddefnyddio a ble i'w cael. Yn bwysicaf oll, rydym yn teimlo bod y gefnogaeth wedi rhoi hyder inni symud ymlaen, gan wybod bod yna gyfoeth o brofiad a chymorth sydd ar gael ar ben arall galwad ffôn neu neges e-bost.

Mae'r camau nesaf ar gyfer y busnes yn cynnwys mynd trwy achrediad SALSA, a fydd yn datgloi drysau gyda chyfanwerthwyr a chyflenwyr. O ran tyfu, y flwyddyn nesaf byddwn yn cydgrynhoi dysgu a thyfu, cynyddu cnydau ac allbynnau, ymchwilio i ehangu ar gyfer mwy o dwneli poly ac rydym bob amser yn sganio i weld pa gnydau eraill y gellid eu tyfu, cnydau allai ychwanegu gwerth i'n busnes presennol.

Ydych chi wedi gallu gwneud unrhyw beth na fyddai wedi bod yn bosibl heb hyfforddiant/cefnogaeth TC?

Y cyfan uchod mewn gwirionedd!

Fel busnes eithaf newydd, byddai wedi bod yn her dod o hyd i’r arbenigwyr ym maes garddwriaeth fasnachol, ac yna ariannu'r hyfforddiant. Mae Tyfu Cymru wedi rhoi mynediad inni i rwydwaith o arbenigwyr, tyfwyr eraill a hyfforddiant ymarferol sydd wedi galluogi'r busnes i ddatblygu.

Am fwy o wybodaeth, ewch i Pembrokeshirechillifarm.com